فواید چای"

 

اخیراً از فواید بسیار چای سبز صحبت های زیادی می شود و حتی چای را بهترین نوشیدنی پس از آب می دانند . چای محتوی میزان کمی از رنگدانه ها ، مثل کافئین و ... است . چای سیاه و چای سبز هر دو از گیاه واحدی به دست می آیند.

تفاوت دراین است که برای تهیه چای سبز برگها را بخار داده ، گرد می کنند و سپس آنرا خشک می نمایند . ولی برای تهیه چای سیاه برگها ، خشک شده ، تخمیر شده و برشته می شوند یعنی  فرآیند بیشتری به روی چای صورت می گیرد.

هم چای سیاه و هم چای سبز دارای رنگدانه هایی می باشند که اثر کاهش ابتلا به سرطان های مختلف در آنها دیده شده است . زمانی که چای با غلظتی مناسب دم بکشد ، تنها محتوی نیمی از کافئین یک فنجان قهوه است . با اینحال چای بدون کافئین هم وجود دارد .

چای های گیاهی نیز دم کرده برگ گیاهان مختلف هستند و گفته می شود حاوی رنگدانه های چای، بدون وجود کافئین
می باشند، که البته درست است ، اما  رویه مصرف آنها بسیار مهم است ، چراکه ممکن است درمواردی نیز خطر زا بشوند . اگر مبتلا به بیماری تب یا به عبارتی حساسیت بهاره هستید، با مصرف اینگونه نوشیدنی ها بدنتان را تحریک نکنید .

مصرف چای تأمین کننده رنگدانه هایی است که شما به طریق دیگر دریافت نمی کنید،  پس با مصرف متعادل این نوشیدنی مفید زمینه های سلامتی را درخود فراهم آورید

چای پرطرفدارترین نوشیدنی در جهان

 

 

شاید بتوان گفت چای این نوشیدنی همگانی که بر سر سفره و روی میز بسیاری از مردم جهان، در میهمانی ها، جشن ها ، سوگواریها و ... به عنوان پیش غذا، پس غذا و گاهی غذای اصلی (چای شیرین صبحانه) جای دارد، بعد ازآب یکی از ارزانترین و پرطرفدارترین نوشیدنیهای جهان محسوب می شود . حال ببینیم چای چیست ، از کجا آمده است؟ چه فایده ها و چه ضررهایی دارد؟ انواع آن چیست و نوشیدنی های جایگزین آن کدام است؟

گیاه چای:

تاریخ استفاده از چای ( به علت قدمت آن ) مشخص نیست ولی اصل این گیاه به چین، برمه و تونکن می رسد.

این گیاه علاوه بر چین در هند، سیلان، ژاپن، اندونزی، ویتنام، تبت، قفقاز و ایران می روید.

در قرن هفدهم، اولین بار، چای توسط هلندی ها به اروپا آورده شد و بلافاصله مصرف آن همگانی شده و به سایر نقاط جهان رسید . در میان اروپاییان انگلیسی ها از طرفداران پر و پا قرص این نوشیدنی شرقی هستند.

چای ، گیاهی است بوته ای که گاهی ارتفاع آن تا 8 متر می رسد . برگ های آن به صورت بیضی شکل ، نیزه ای و نوک تیز، سفت و سخت هستند.

چیدن برگ های سبزو جوان گیاه به وسیله دست انجام می گیرد و سپس برای آماده سازی به کارخانه تحویل داده می شود و در کارخانه طی عملیاتی، این برگ های جوان و سبز تبدیل به چای سیاه می شوند.

این عملیات عبارتند از : پژمرده کردن، لوله کردن، برشته کردن، تخمیر دادن، بخار دادن، خشک کردن و بسته بندی کردن.

برای تهیه چای سبز، برگ های سبز چای را کمی برشته کرده و سپس خشک می کنند به همین دلیل چای سبز، رنگ خود را حفظ می کند.

انواع چای :

چای انواع مختلفی دارد که نام هریک بستگی به رنگ آن دارد . مانند چای سیاه، چای سفید، چای سبز و ... که هریک نیز انواعی دارند.

چای سیاه

چای سیاه دارای انواع مختلفی است که هر نوع آن طرفداران خاص خود را دارد . معروف ترین چای سیاه جهان عبارتند از:

1-   چای چینی:بهترین نوع آ ن چای دارجلینگ است که در دشت های هیمالیا می روید و عطر آن بوی چغاله بادام را به یاد می آورد.

2-   چای کاروان:چای گرم و معطری است که مقدار تئین آن کم است .

3-   چای امپریال :مخلوطی از چای و گل یاس که عطر و طعم دود زده دارد.

4-   چای یونان بزرگ :چایی است با برگهای نوک طلایی زیبا و طعم مناسب تند که مناسب صبح و بعد ازظهر است .

5-   چای های فورمز:که مهمترین آنها " اولانگ بلند" نام دارد. دارای طعم بلوطی و مناسب صبحانه است .

چای های هندی و سیلانی:

این چایها که مورد استقبال انگلیسیها هستند عبارتند از :

پگو پرتقالی:

چایی است ملایم، دارای برگ های بزرگ که چای عصر انگلیسی ها است .پگو پرتقالی شکسته :چای است با برگ های کوچک با طعمی تند و معطر که چای صبحانه و مناسب برای مخلوط کردن با شیر است.

چای قفقازی و روسی:

این چای دارای عطری لطیف و شرقی ( با عطر گل برموگات ) است که ترکیبی از بو و طعم های چای های چینی و هندی را دارد.

چای ایرانی

شاید بتوان گفت بسیاری از چایهای جهان ریشه ایرانی ( ایران باستان ) دارند.اما امروزه آنچه بهعنوان چای ایرانی شناخته می شود، چای شمال ایران به ویژه منطقه لاهیجان است .

چای ایرانی ( نوع مرغوب آن ) در مقایسه با چای های خارجی خالص تر است ، زیرا برای خوش عطر و طعم کردن آن از مواد معطر استفاده نمی شود. اما ایرانیان طبق یک رسم قدیمی از برگ های تازه گل یاس و شمعدانی برای معطر کردن چای سنتی استفاده می کردند.

خواص چای سیاه:

چای نوشیدنی مفیدی برای تصفیه خون از طریق ازدیاد ترشحات کلیوی است ، به هضم غذا کمک می کند، سبب نشاط ، بیداری و مانع خواب آلودگی می شود. برای نقرس و اسکوربوت نیز مفید است.

ترکیبات چای

برگ چای ، دارای کلسیم، منیزیم، سدیم، پتاسیم ، پیگمان های فلاوونیک، بازهای پوریک، تئوفیلین، ویتامین، کلروفیل، تانن و کافئین است.

چای سیاه حاوی مقداری کافئین می باشد اما چای سبز فاقد آن است. بنابراین چای سبز آرام بخش تر است.

نیکلا لمری ( گیاه شناس ) می گوید : چای ضمن دور کردن بخارهای بدن حالت نشاط و بیداری به روان می دهد.

مصرف چای بعد از غذا ، به هضم آن کمک می کند ، اما برای پیشگیری از عدم جذب آهن بهتر است 2 ساعت بعد از صرف غذا چای نوشیده شود. برای شیرین کردن چای ، عسل بهترین ماده است . علاوه بر آن شکر سرخ و نبات نیز مفید بوده اما بهتر است بیماران دیابتی از توت استفاده کنند.

چای سبز

اگرچه چای سبز نوشیدنی ملی ژاپنی هاست . اما چینی ها نیز از طرفداران پر و پا قرص این چای بوده و خود ، نوعی چای سبز تولید می کنند که عطرتند گل یاس و گل های دیگر را در خود دارد که به نام " ماندرن بزرگ یاسی " شهرت یافته است . نوشیدن این چای بعد از خوردن غذاهای چینی بسیار دلچسب است .

خواص چای سبز:

چای سبز فواید زیادی دارد . شاید علت آن مربوط به عمل آوری چای در کارخانه باشد . چای سبز یک نوشابه بدون کافئین و پیشگیری کننده از حمله قلبی و سرطان شناخته شده است و یک تونیک ( تقویت کننده ) بسیار مفید است. این چای دارای خاصیت ضد چربی (از هر نوع آن )و مقوی اعصاب بوده و قدری نیز خاصیت تب بری دارد.چای سبز باعث تقویت معده شده و ضمن دفع سموم بدن، نفخ معده را نیز برطرف می کند . چای سبز باعث تقویت حافظه شده و برای افراد افسرده یک داروی ضد افسردگی است. زیرا نوشیدن چای سبز باعث نشاط و سرزندگی می شود.

مضرات نوشیدن چای

نوشیدن چای (از نوع چای سیاه ) پررنگ و غلیظ ممکن است برای عده ای باعث تحریک اعصاب و تپش قلب شود . همچنین نوشیدن چای پررنگ برای خانمها احتمال ابتلا به سرطان سینه را افزایش می دهد .

یکی از شیمیدان های معروف چینی می گوید: " چینی ها هر روز حدود بیست فنجان چای می نوشند ، بدون آنکه ضرری متوجه آن ها باشد، زیرا روشی را که در جوشاندن و دم کردن چای به کار می برند سبب می شود که قسمت عمده ای از ( تانن ) مضر آن خارج شود. "

طریقه دم کردن چای به روش چینی

( این روش مخصوص دم کردن چای سیاه است.)

ابتدا سماور را ازآب صاف ( آب چشمه بهتر است ) پر کرده و بجوشانید .

در مقابل هر فنجان چای که مایلید دم کنید دو انگشت چای ( مقدار چایی که میان انگشت شصت و سبابه قرار می گیرد ) را در قوری ریخته و کمی آب جوش روی آن بریزید .و مدت 2 دقیقه در کناری بگذارید. پس از 2 دقیقه آب آن را خالی کنید . زیرا آب دارای مقدار زیادی ( تانن ) است سپس قوری را از آب جوش پر کرده 3 تا 5 دقیقه آن را روی سماور بگذارید تا دم بکشد.این چای مقدار زیادی از عناصر مضر خود را از دست داده است.

معطر کردن چای

برای معطر کردن چای می توان به آن مقداری گل یاس، گل سرخ، گل بهار نارنج، نعنا، هل، لیمویخشک یا تازه، چند پر زعفران( بسته به علاقه و ذائقه ) را به صورت ترکیبی یا به تنهایی اضافه کرد

درمان اسهال با چای

چای گیاهی است با نام علمی Camelia sinensis از خانواده Theaceae که به صورت بوته و گاهی درختچه دیده می ‌شود. به غیر از زمستان، در سه فصل دیگر، برگ چای به منظور تهیه ی انواع چای برداشت می‌ شود.

 

در صورتی که پس از برداشت برگ، سریعاً آن را خشک کنند چای سبز یا Green tea به ‌دست می‌ آید و در صورتی که پس از برداشت برگ، آن را تخمیر نمایند و به اصطلاح عمل آورند، چای سیاه یا چای معمولی یا Black tea تولید می ‌شود.

هر دو نوع چای سبز و سیاه حاوی ترکیبات گس (تلخ) بوده که تانن (Tannin) نامیده می‌ شود.مهم ‌ترین خاصیت تانن‌ها، قابض بودن آن‌هاست، به همین دلیل یکی از مهم‌ ترین خواص درمانی چای خاصیت ضد اسهال آن است.

با توجه به اینکه چای سیاه حاوی 12- 8 درصد تانن می ‌باشد، بنابراین یکی از بهترین داروهای ضداسهال طبیعی است که دارای هیچگونه محدودیت و ممنوعیت مصرف نمی ‌باشد.

اگر اسهال‌ ایجاد شده به تغییر شرایط غذایی و آب و هوایی مربوط ‌باشد(مثلا در مسافرت) و میکروب‌ها و ویروس‌ها در آن نقشی نداشته باشند، استفاده از چای به‌ صورت پودر می ‌تواند در ایجاد تعادل هضم و جذب و برگشت شرایط طبیعی بدن از حالت اسهال به حالت طبیعی تأثیر خوبی داشته باشد.

 

میزان مصرف روزانه در بزرگسالان 10- 7 گرم(معادل یک قاشق غذاخوری) از پودر خشک چای به مدت سه روز می ‌باشد. مقدار مصرف برای سنین پایین‌تر می ‌تواند نصف یا یک سوم بزرگسالان باشد.

مصرف این ماده ی خوراکی و طبیعی در درمان اسهال، از هیچگونه عارضه ی جانبی برخوردار نبوده و در سال‌های اخیر به عنوان یک روش ساده و موثر در منابع جدید توصیه شده است.

باید اضافه نمود چای جوشیده که رنگ سیاه، مزه ی تلخ و بوی خاص چای جوشیده دارد، نیز دارای خاصیت ضداسهال بوده و در شرایط عادی می‌ تواند ایجاد یبوست کند، چرا که با جوشیدن زیاد، مقدار زیادی از تانن‌های موجود در پودر چای به محلول جوشیده منتقل می ‌شوند، در صورتی که در چای تازه دم کشیده مقدار تانن خیلی کم است.

ناگفته نماند که چای دارای خواص زیادی است و تاکنون دست کم 50 اثر فیزیولوژیک و فارماکولوژیک از آن به اثبات رسیده است.

چای خطر سرطان و بیماری قلبی را كاهش می دهد

 

نوشیدن چای از آسیب دیدن سلولهایی كه منجر به سرطان، بیماری قلبی و دیگر بیماریها می شوند، جلوگیری می كند.

یك متخصص تغذیه از دانشگاه بوستون گفت:« چای یك نوشیدنی گیاهی مفید تلقی می شود. چای حاوی موادی به نام فیتوكمیكال است، این تركیبات به عنوان آنتی اكسیدان عمل می كنند و با صدمات حاصل از رادیكال های آزاد، مقابله می كنند. رادیكال های آزاد، ذرات بارداری هستند كه از طریق نور خورشید، مواد شیمیایی، بعضی از غذاها و استرس به وجود می آیند.»

آسیب دیدنDNA، اولین گام برای ابتلا به سرطان است و موجب بروز بیماری قلبی نیز می شود.

ویتامین هایA وC آنتی اكسیدان هستند، اما تركیباتی مثل كاتچین ها(Catechins) هم در چای یافت شده است.

مدت سی سال طول كشید تا به اهمیت این تركیبات پی برده شود .چای با كاهش كلسترول، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را كاهش می دهد.

مدیر اجرایی مركز پژوهشهای تغذیه (USDA)  در مریلند گفت:  ۸ مرد و ۸ زن تحت آزمایش قرار گرفتند. آنها قبول كرده بودند در یك دوره سه هفته ای، آنچه را كه به آنها داده می شود، بخورند و بیاشامند. یك نوشیدنی به آنها داده شد كه فقط طعم چای داشت. در یك دوره سه هفته ای دیگر، داوطلبان در روز پنج فنجان چای نوشیدند.

زمانی كه چای مصرف می شد، در مقایسه با آن نوشیدنی كه فقط طعم چای را داشت، لیپوپروتئین كلسترول بد(LDL)،  ده درصد كاهش نشان داد. روی هم رفته كلسترول در طی سه هفته به طور متوسط شش درصد كاهش یافت، البته هیچ تأثیری بر روی  كلسترول خوب (HDL)، دیده نشد و  مقدار آن  ثابت باقی ماند.

دكتر ایمان حكیم از بخش سرطان دانشگاه آریزونا، ۱۴۰ فرد سیگاری را مورد بررسی قرار داد تا مشخص شود آیا نوشیدن چای می تواند موجب افزایش و تأثیر بد مواد شیمیایی شود كه با صدمات وارد آمده برDNA همراه است.

ماده شیمیایی مضر8-OHDG كه در ادرار این افراد یافت شد، با صدمات وارد آمده برDNA در سلولها مرتبط است.

از آنها خواسته شد كه هر آنچه را كه تا بحال می خوردند، مصرف كنند و فقط چای را به رژیم غذایی خود اضافه كنند. این افراد به مدت چهار ماه چای سبز، چای معمولی یا آب نوشیدند. گروه تحقیقاتی برای ارزیابی8-OHDG ، ادرار این افراد تحت آزمایش را آزمایش كردند.  نتیجه نشان داد كه كاهش ۲۵ درصدی این ماده در گروه افرادی بود كه چای سبز نوشیده بودند. در افرادی كه چای معمولی یا آب نوشیده بودند، هیچ تغییری دیده نشد. ما فكر می كنیم، نوشیدن چای سبز در گروه افراد سیگاری موجب كاهش استرس اكسیداتیو در آنها می شود.استرس اكسیداتیو در اثر رادیكالهای آزاد بوجود می آید وباعث تخریب بافت عضلانی و سلولها میشود.بنابراین چای به علت دا شتن مواد آنتی اكسیدان، باعث كاهش استرس اكسیداتیو و كاهش خطر بروز سرطان می شو

چای بنوشید تا دندان هایتان سالم بماند

 

 

طی یک سری تحقیقات بر روی چای سیاه مشخص شده، ترکیباتی که در چای سیاه یافت می شود می تواند رشد باکتری های مضر دندان را که سبب پوسیدگی و ایجاد حفره در دندان شده و دندان را از بین می برند، متوقف کند.

به گزارش سرویس علمی پژوهشی ایسکانیوز، چای سیاه همچنین روی یک نوع باکتری موسوم به گلوکوزیل ترانسفراز موثر است. این باکتری به صورت آنزیم عمل کرده و قندها را به یک ماده چسبنده تبدیل می کند که جرم ها به وسیله آن به دندان می چسبند.

همچنین این محققان اظهار داشتند که برخی از باکتری های جرم ساز هنگامی که دربرابر چای سیاه قرار می گیرند، نمی توانند با باکتری های دیگر در جرم دندان همراه شوند و در نهایت از مقدار کلی جرم دندان کاسته می شود.

چای منبعی غنی ازفلوراید است که برای حفاظت از دندان ها ماده ای مفید بشمار می آید.

نکاتی مهم هنگام مصرف چای

 

 

نکته‌ی بسیار با اهمیت در مقایسه‌ی قهوه  و چای این است که با وجود دو برابر بودن میزان کافئین چای خشک نسبت به پودر قهوه، به‌دلیل میزان مصرف بیش تر قهوه از نظر وزنی نسبت به چای، کافئین مصرفی توسط قهوه بیش تر از چای می ‌باشد. به همین دلیل محدودیت مصرف قهوه از چای بیشتر است.

نکته‌ی با اهمیت دیگر میزان مصرف چای در زنان باردار است.

حداکثر میزان مصرف کافئین در روز برای زنان باردار  300 میلی ‌گرم بوده که این مقدار معادل حدود 5 لیوان چای در روز است.

 

آیا خوردن چای بعد از صرف غذا باعث از بین بردن آهن آن می ‌شود؟ و آیا باید مدت زمانی بعد از صرف غذا چای خورد؟

از نظر علمی چای دارای ترکیباتی به ‌نام تانن است که مزه‌ی تلخ چای را ایجاد می کند. تانن‌ها با آهن ایجاد رسوب می‌ نمایند و این رسوب به دلیل درشتی ملکول و سنگینی، غیر قابل جذب است. لذا در صورتی که غذای مصرفی دارای آهن بوده و بلافاصله بعد از آن چای پُررنگ به مقدار زیاد مصرف شود، از جذب آهن  آن جلوگیری می کند و بهتر است از چای کم ‌رنگ به میزان کم و با اندکی زمان پس از صرف غذا، به‌ خوردن آن مبادرت کرد.

 

میزان مصرف چای

چای جزو گیاهان خوراکی طبقه ‌بندی شده است که مصرف متعادل آن دارای عارضه‌ی جانبی نیست، ولی به ‌دلیل داشتن کافئین که می ‌تواند تا 4 درصد وزن چای را تشکیل دهد، مصرف بیش از حد آن می ‌تواند عوارضی را به ‌دنبال داشته باشد. این عوارض اکثراً مربوط به کافئین بوده و به دلیل متغیر بودن درصد کافئین در انواع چای نمی ‌توان عدد خاصی را برای حداکثر میزان مصرف چای در دنیا ذکر کرد. مثلاً گزارشی در مورد خانمی که روزانه 65 گرم چای (چای خشک) را به مدت 5 سال مصرف نموده و دچار عوارض کبدی  شده است وجود دارد. البته این میزان مصرف، بیش از ده برابر مصرف چای در افراد ایرانی است.

به‌طور کلی مصرف چای در حد متعادل دارای عوارض جانبی نبوده و می‌ تواند فواید بسیاری را بر بدن اعمال کند.

چای، کابوس های شبانه را کم می کند

نوشیدن چای در طی روز برای جلوگیری از کابوس های شبانه مناسب است.

 

به گزارش واحد مرکزی خبر، دانشمندان ژاپنی طی تحقیقاتی متوجه شدند احتمال دیدن خواب های پریشان در کسانی که در طول روز بیش از یک فنجان چای می نوشند، در مقایسه با آنهایی که تقریبا اصلا چای نمی نوشند، پنجاه درصد کمتر است.

 

محققان مدرسه پزشکی دانشگاه نیهون ژاپن تاکید کرده اند که هنوز به علت اصلی این مسئله پی نبرده اند، اما به عقیده آنها، مواد شیمیایی فعال موجود در چای به ویژه اسید آمینه تانین، موجب کاهش اضطراب و آرام کردن فعالیت الکتریکی منفی مغز می شود.

 

پزشکان ژاپنی به طور همزمان متوجه شده اند زنان هشتاد درصد بیشتر از مردان کابوس می بینند. آن ها هنوز برای این مسئله هم توضیحی نیافته اند، هر چند روانشناسان معتقدند این مسئله به ساختار روانی زنان مربوط می شود.

 

نظرات شما عزیزان: